دلایل صدا دادن زانو
یکی از شایعترین علل مراجعه به کلینیکهای ارتوپد، صدا دادن زانوها است. صدای زانو ممکن است به شکلهای مختلفی شنیده شود: صدای تق تق، خرت خرت، پوپ و غیره. منشاء بسیاری از این موارد فیزیولوژیک است یعنی ناشی از عملکرد طبیعی مفصل زانو است. مفصل زانو توسط تاندون عضلات احاطه شده است و حین خم و راست شدن زانو، ممکن است مقداری صدا بصورت طبیعی ایجاد شود. اگر صدای زانو بصورت حاد و پس از ضربه ایجاد شود یا اگربه همراه صدا درد و تورم زانو وجود داشته باشد باید جهت معاینه به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. در این مقاله به بررسی علت های شایع صدا دادن زانو میپردازیم.
صدای های مربوط به استخوان کشکک
استخوان کشکک یک استخوان مخروطی شکل است که توسط تاندون عضلات چهار سر ران احاطه شده است. سطح زیرین کشکک غضروفی است و با ناودان کشککی استخوان ران مفصل میشود. در حین خم و راست شدن زانو کشکک در ناودان کشککی حرکت میکند و این حرکت میتواند بصورت طبیعی صدای تق تق ایجاد کند. در افرادی که عضلات چهار سر ضعیف دارند، ممکن است صدای کشکک ایجاد شود. در افراد بالای چهل سال بعلت خراشیدگیهای ایجاد شده در سطح مفصل کشکک گاهی صدای خرت خرت ایجاد شود. تنها راه کم کردن صدای کشکک در این موارد، تقویت عضلات اطراف زانو است. تمرینات تقویتی زانو در بخش تمرینات ورزشی وب سایت موجود است.
صداهای مربوط به منیسک زانو
منیسک یک بافت فیبرو کارتیلاژ است که بصورت یک پرده هلالی شکل بین دو سطح غضروفی زانو قرار دارد. درهر زانو دو منیسک وجود دارد. در واقع منیسک نقش ضربه گیر مفصل زانو را ایفا میکند. پارگی منیسک بصورت شایع به دنبال پیچ خوردگی زانو رخ میدهد. درد و تورم وصدای کلیک در حین پیچ خوردن زانو از نشانههای شایع پارگی منیسک است. در صورت بروز درد حین خم کردن زانو به همراه احساس گیرکردن و صدا دادن زانو باید به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید.
در برخی از افراد نوعی بدشکلی منیسک به نام منیسک دیسکی شکل وجود دارد. منیسک طبیعی هلالی شکل است ولی منیسک دیسکوئید به شکل یک صفحه است. منیسک دیسکی شکل یکی از علل نه چندان شایع صدا دادن زانو است. درمان پارگی منیسک و منیسک دیسکی شکل، با روش آرتروسکوپی ( جراحی بسته ) باعث بهبود علائم میشود.
صدا دادن زانو بصورت فیزیولوژیک
در برخی موارد بعلت ایجاد حباب در داخل مایع داخل مفصلی و ترکیدن حباب، صدای تق تق بلند از زانو شنیده میشود. گاهی هم بعلت لغزش تاندون ها و رباط های از روی برجستگی های استخوانی صدای تق تق شنیده میشود. این موارد اغلب بدون درد است و نیاز به اقدام درمانی ندارد.
صدای مربوط به پرده های داخل مفصلی
حفره زانو در زمان جنینی توسط پرده های داخل مفصلی به نام plicaبه چندین قسمت تقسیم میشود. بقایای این پردهها در بزرگسالان میتواند باعث ایجاد صدا شود. ضخیم شدن این پرده ها به دنبال ضربه مستقیم به زانورخ میدهد و باعث ایجاد درد واحساس قفل کردن زانو میشود. برداشتن این پرده ها با روش آرتروسکوپی زانو باعث بهبود کامل علاِئم میشود.
این مقاله بر اساس تجربیات دکتر شاهین میرکریمی ( متخصص ارتوپدی و فوق تخصص جراحی زانو در گرگان ) نگاشته شده است. در صورت نیاز میتوانید سوالات خود را در قسمت پرسش و پاسخ وب سایت مطرح کنید.