انگشت ماشه ای چیست؟
انگشت ماشه ای به حالتی اطلاق میشود که یکی از انگشتان دست در حالت خمیده، گیر میکند و اغلب پس از کمی تلاش با یک جهش ناگهانی صاف میشود. این اختلال به علت التهاب و تنگ شدگی غلاف تاندون خم کننده انگشتان ایجاد میشود. در موارد مزمن، یک برجستگی در غلاف تاندون ایجاد میشود و ممکن است انگشت در حالت خمیده باقی بماند. انگشت ماشه ای در افرادی که بطور مکرر از انگشتان دست استفاده میکنند و زنان خانه دار شایعتر است. این اختلال در بیماری دیابت نیز بسیار شایع است.
علامت های بالینی
انگشت ماشهای در شست شایعتر است ولی ممکن است در هر انگشتی ایجاد شود. گاهی چند انگشت درگیر میشود بخصوص در مبتلایان به دیابت و بیماری های روماتیسمی.
علائم بالینی انگشت ماشه ای به تدریج میتواند از فرم خفیف به شدید پیشرفت داشته باشد و عبارتند از :
1. خشکی انگشت دست بخصوص در صبح
2. احساس گیر افتادگی با حرکت دادن انگشت با صدای پوپ یا کلیک
3. لمس یک توده کوچک در محل قاعده انگشت درگیر در کف دست که با حرکت انگشت جا به جا میشود.
4. گیر کردن انگشت در وضعیت خمیده که با یک جهش ناگهانی باز میشود که ممکن است با درد همراه باشد.
5. گیر افتادگی دائمی انگشت در وضعیت خمیده که با فشار باز نمیشود.
علل ایجاد انگشت ماشه ای
عضلات خم کننده انگشتان توسط نوارهای بلند تاندونی به استخوان های انگشتان دست متصل میشوند. این تاندون ها توسط یک غلاف نازک از جنس بافت همبند احاطه شدهاند. التهاب و ضخیم شدن این غلاف بتدریج باعث ایجاد یک برجستگی کوچک در تاندون می شود و این برجستگی در حین خم شدن انگشت باعث ایجاد گیر افتادگی میشود. بیماریهای روماتیسمی و دیابت یکی از علل اصلی التهاب در غلاف تاندون هستند. فعالیت های مکرر دستی مثل کار با ابزار، بافندگی نیز یکی از عوامل اصلی ایجاد این اختلال هستند. انگشت ماشه ای در زنان شایعتر است. در برخی موارد به دنبال جراحی در ناحیه کف دست انگشت ماشه ای ایجاد میشود.
درمان
انتخاب روش درمانی مناسب به مدت زمان ایجاد علائم و شدت ان بستگی دارد و شامل موارد زیر است:
1. استراحت و پرهیز از فعالیتهایی که منجر به خم و راست شدن مکرر انگشتان میشود.
2. استفاده از آتلهای شبانه که انگشتان را در وضعیت کشیده و صاف نگه میدارند (به مدت 6 هفته).
3. تمرینات کششی روی انگشتان دست
4. تزریق استرویید در اطراف گره ایجاد شده در تاندون در موارد شدید باعث بهبودی میشود. اثر تزریق اغلب تا یکسال دوام دارد. گاهی نیاز به تزریق در دو نوبت متوالی وجود دارد. البته احتمال عود پس از تزریق بخصوص در بیماران دیابتی وجود دارد.
5. جراحی در موارد مقاوم به درمان طبی تنها گزینه درمانی است. جراحی اغلب با بی حسی موضعی انجام میشود. جراح با ایجاد یک برش ساده بر روی غلاف تاندون، تنگی ایجاد شده در مسیر تاندون را برطرف میکند. جراحی انگشت ماشه ای بسیار ساده و کم عارضه است و احتمال عود بسیار کم است.
انگشت ماشه ای یکی از شایعترین اختلالات ارتوپدی در دست است و در صورت تشخیص و درمان به موقع در اکثر موارد بدون نیاز به جراحی بهبود مییابد.