تشخیص و درمان کشیدگی و کوفتگی عضلات
کشیدگی یا گرفتگی عضلات یک آسیب بسیار شایع است که بعلت التهاب یا حتی پارگی های کوچک در رشتههای عضلات و تاندون ها رخ میدهد. آسیبهای عضلانی بعلت ایجاد فشار بیش از حد یا ناگهانی بر روی عضلات در حین ورزش، جابه جایی اجسام سنگین و … ایجاد میشود. آسیبهای عضلانی درجات مختلفی دارند. گاهی پارگی کامل عضله رخ میدهد و گاهی هم پارگیهای کوچک میکروسکوپی در فیبرهای عضلانی ایجاد میشود. به دنبال کشیدگی عضلات، بعلت ایجاد آسیب به عروق خونی کوچک، تورم، درد و گاهی کبودی در محل آسیب به وجود میآید.
درجه بندی آسیب های عضلانی
علامتهای کشیدگی عضله
- تورم، کبودی و قرمزی در محل آسیب
- درد در حین استراحت
- ضعف عضلات
- عدم توانایی یا درد در حین استفاده از عضله درگیر
چه زمانی نیاز به بررسی توسط پزشک وجود دارد؟
آسیبهای عضلانی خفیف اغلب با استراحت، مصرف مسکن و استفاده از کمپرس یخ برطرف میشوند. در صورت عدم بهبودی پس از 48 ساعت، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. اگر حین آسیب صدای پوپ یا کلیک از محل آسیب شنیده شود، احتمال پارگی کامل عضله یا تاندون عضلات وجود دارد. همچنین عدم توانایی در راه رفتن پس از آسیب و درد و تورم شدید اندام، نیاز به بررسی فوری دارد.
درمان آسیب های عضلانی در منزل
یکی از راههای کاهش تورم و خونریزی عضلات، استفاده از کمپرس یخ است. دقت کنید که یخ را مستقیم بر روی پوست قرار ندهید و حتما از یک پارچه یا حوله نازک استفاده کنید. کیسه یخ را به مدت 5 تا 10 دقیقه در هر نیم ساعت بر روی قسمت آسیب دیده قرار دهید ( 5 تا 6 بار در روز). زیورآلات مثل النگو و انگشتر را خارج کنید.
وضعیت اندام و عضله درگیر در حالت کشش باشد، مثلا اگر عضله چهار سر ران آسیب دیده باید زانو را در حالت صاف قرار داده شود. استراحت کنید و تا از بین رفتن درد از انجام فعالیتهایی که منجر به افزایش درد میشود اجتناب کنید. در صورت امکان اندام درگیر را در سطح بالاتری از قلب قرار دهید تا درد و تورم کاهش یابد.
استفاده از مسکنهای ضدالتهابی مثل قرص ناپروکسن یا بروفن باعث کاهش التهاب عضله میشود. البته در صورت وجود بیماری کلیوی، گوارشی یا اختلالات خونی بهتر است از قرص استامینوفن استفاده کنید.
پیش گیری
مهمترین علت آسیب عضلانی، عدم آمادگی عضلات و انجام فعالیت سنگین فیزیکی است. با تقویت عضلات به صورت منظم و انجام حرکات کششی میتوان احتمال آسیب را کم کرد. قبل از انجام فعالیت ورزشی سنگین حتما به مدت 10 تا 15 دقیقه بدن خود را گرم کنید. انجام حرکات کششی قبل از شروع فعالیت ، بسیار کمک کننده است. پس از پایان فعالیت، چند دقیقه حرکات کششی انجام دهید.
عوارض
اکثر آسیبهای عضلانی بدون ایجاد عارضه بهبودی کامل پیدا میکنند. البته گاهی محدودیت حرکتی و خشکی مفاصل در مجاورت محل آسیب ایجاد می شود که با فیزیوتراپی و انجام نرمشهای مخصوص بهبود مییابد. در برخی موارد، خونریزی داخل بافت عضلات به بافت سختی شبیه به استخوان تبدیل میشود و در واقع نوعی استخوان سازی نا به جا در عضلات اتفاق می افتد. این عارضه بیشتر در ورزشکارانی رخ میدهد که سعی میکنند تمرینات بازتوانی را سریعتر و با شدت بیشتر انجام دهند. درد و تورم و احساس برجستگی در محل آسیب نشانه اصلی این عارضه است. استفاده از داروی ضد التهابی و استراحت و فیزیوتراپی باعث بهبودی میشود. گاهی هم در موارد مقاوم نیاز به جراحی وجود دارد.
سندروم کمپارتمان یکی از عوارض حاد و خطرناکی است که پس از آسیب ایجاد میشود. این عارضه به دنبال له شدگی شدید عضلات رخ میدهد و در ساق و ساعد شایعتر است. درد شدید و تورم دردناک و شدید به همراه سفتی عضلات از علائم هشدار دهنده این عارضه هستند. این عارضه یک اورژانس جراحی در رشته ارتوپدی است و در صورت تاخیر در درمان، خونرسانی به عضلات مختل میشود و اختلال عملکرد دائمی در اندام ایجاد میشود.