منیسک دیسکی شکل (discoid meniscus) چیست؟
منیسک یک بافت فیبروکارتیلاژ است که به صورت یک پرده ظریف بین سطوح غضروف مفصلی زانو قرار میگیرد. منیسک نقش مهمی در حفظ سلامت غضروف مفصلی و جلوگیری از آرتروز زانو دارد. در واقع منیسک بصورت ضربه گیر مفصل زانو عمل میکند و باعث کاهش فشار بر روی سطوح مفصلی میشود. در زانو دو منیسک داخلی و خارجی وجود دارد که در حدود ۳ تا ۴ سانتی متر طول و بین ۶ تا ۸ میلیمتر ضخامت دارد. منیسک در سطح مقطع عرضی به صورت هلالی شکل است و توسط ریشه منیسک در قسمت جلو و عقب به استخوان متصل میشود.
منییسک دیسکی شکل ضخیمتر است و به شکل یک صفحه است و مساحت بیشتری از سطح غضروف مفصلی را پوشش میدهد. شیوع منیسک دیسکی شکل در نژادهای مختلف متفاوت است و بین 3 تا 5 درصد تخمین زده میشود و در منیسک خارجی شایعتر است. منیسک دیسکی شکل ممکن است به شکل کامل یا ناکامل وجود داشته باشد. علت دقیق ایجاد این بدشکلی در منیسک مشخص نیست و معمولا طی رشد جنینی ایجاد میشود.
علائم منیسک دیسکی شکل
منیسک دیسکی شکل بعلت ضخیمتر و پهنتر بودن مستعد آسیب است. در واقع بعلت بد شکلی منیسک قسمتهای ضخیم بین سطوح مفصلی گیر میافتد و بتدریج پارگی ایجاد میشود. پس از ایجاد پارگی حتی در منیسک طبیعی بعلت فقدان عروق خونی امکان ترمیم خود به خودی منیسک وجود ندارد. درد قفل کردن و تورم زانو از علائم شایع پارگی منیسک است. در برخی موارد حتی بدون ایجاد پارگی، درد و احساس قفل شدگی یا صدای کلیک در زانو وجود دارد. اکثر مبتلایان به این اختلال درطول زندگی بی علامت هستند و نیاز به درمان ندارند.
تشخیص
در موارد بی علامت تشخیص مشکل است و منیسک دیسکی شکل اغلب بصورت یافته اتفاقی در MRI زانو دیده میشود. در صورت شک به پارگی منیسک متخصص ارتوپدی پس از انجام معاینات زانو MRI درخواست میکند. منیسک دیسکی شکل در mri به راحتی قابل تشخیص است. البته در برخی موارد در گزارش mri اشارهای به وجود منیسک دیسکی شکل نمیشود که این مورد ناشی از خطا در تفسیر mriاست. بنابراین جراح ارتوپد باید با اصول تفسیر mriزانو آشنایی کامل داشته باشد.
درمان
در موارد بی علامت که به صورت اتفاقی در mri یافت میشود، نیازی به درمان وجود ندارد. در موارد علامتدار نیاز به جراحی وجود دارد که بهترین روش آرتروسکوپی زانو است. در روش آرتروسکوپی یک دوربین 4 میلیمتری از طریق یک سوراخ کوچک وارد زانو میشود و با استفاده از ابزار ظریف قسمت دیسکی و ضخیم شده تراشیده میشود. پس از بازگرداندن منیسک به شکل طبیعی در صورت وجود پارگی، ترمیم با استفاده از ابزار مخصوص انجام میشود. عمل جراحی ترمیم منیسک دیسکویید از اعمال جراحی پیچیده زانو است و جراح باید تبحر بالا در زمینه جراحی آرتروسکوپی زانو داشته باشد. در صورت رعایت نکات تکنیکی در حین عمل جراحی بهبودی کامل بدست میآید.
این مقاله بر اساس تجربیات دکتر شاهین میرکریمی ( متخصص ارتوپدی و فوق تخصص جراحی زانو ) در گرگان نگاشته شده است. در صورت نیاز میتوانید سوالات خود را در زمینه پرسش و پاسخ وب سایت مطرح کنید.