بازتوانی بعد از عمل آرتروسکوپی زانو
در آرتروسکوپی با استفاده از یک دوربین و ابزار ظریف از طریق دو سوراخ کوچک، جراحی زانو به روش بسته و بدون باز کردن مفصل زانو انجام می شود. برخی از بیماران به این روش، جراحی لیزری زانو میگویند که واژه درستی نیست چون در آرتروسکوپی زانو به هیچ وجه از لیزر استفاده نمیشود. امروزه بسیاری از جراحی های زانو با روش آرتروسکوپی قابل درمان است. آرتروسکوپی زانو یکی از کم عارضهترین روشهای جراحی در رشته ارتوپدی است. یکی از عوارض شایع پس از اعمال جراحی ارتوپدی زانو، ضعف عضلات اطراف زانو و محدودیت خفیف حرکتی زانو است که به راحتی قابل پیش گیری است. در این مقاله چندین نمونه از تمرینات ورزشی استاندارد شرح داده شده است.
تمرینات ورزشی بعد از عمل آرتروسکوپی زانو
تمرین اول
یکی از مهمترین تمرینات انجام حرکات کششی ساده برای صاف شدن زانو است. پس از عملهای جراحی زانو ممکن است بعلت درد و گرفتگی عضلات، زانو در حالت کمی خمیده قرار بگیرد. مهمترین و اولین تمرین پس از جراحی، تلاش برای صاف کردن کانال زانو است. طبق شکل در حالت نشسته، سعی کنید زانوی خود را به زمین فشار دهید، بطوری که پشت زانو نزدیک به کف زمین شود. زانو را به مدت 5 ثانیه در حالت کشش قرار دهید و سپس استراحت کنید و حرکت را دوباره انجام دهید. تمرین را در 3 ست 15 تایی در روز انجام دهید.
تمرین دوم
بدست آوردن دامنه حرکتی زانو به صورت کامل یکی از اهداف بازتوانی پس از جراحی است. سادهترین تمرین صاف و جمع کردن زانو در حالت ایستاده یا نشسته روی صندلی است. این تمرین را در 3 ست ده تایی در روز انجام دهید.
تمرین سوم
پس از بدست آوردن دامنه حرکتی کامل، بازتوانی جهت تقویت عضله چهر سر ران آغاز میشود. یکی از علل شایع خالی کردن زانو حین راه رفتن پس از عمل ضعیف بودن این عضله است یک تمرین ساده که برای شروع بسیار مناسب است در زیر نمایش داده شده است. در حالت دراز کشیده به پشت با زانوی صاف، اندام را با ارتفاع بیست سانتی متر از سطح زمین بلند کنید و به مدت 5 ثانیه نگه دارید. این تمرین را در دو ست 10 تایی در روز انجام دهید.
تمرین چهارم
در حالت ایستاده به یک دیوار تکیه دهید و به آرامی زانوها را خم کنید .دقت کنید که میزان خم شدن زانو بیش از 45 درجه نشود. این تمرین را در دو ست 10 تایی در روز انجام دهید.
تمرین پنجم
تقویت عضله بغل ران یا ابداکتور هیپ در بازتوانی پس از عمل و کاهش زانو درد نقش مهمی دارد. طبق شکل در حالت ایستاده اندام تحتانی را به پهلو حرکت داده و 3 ثانیه نگه دارید. این تمرین را به صورت متناوب با هر دو اندام انجام دهید. دو ست ده تایی از این تمرین را در طول روز انجام دهید.
پس از گذشت 3 هفته از عمل آرتروسکوپی تمرین با دوچرخه ثابت به میزان بیست دقیقه در روز بسیار مفید است. قبل از انجام این تمرینات حتما با جراح معالج مشورت کنید. در برخی از اعمال جراحی آرتروسکوپی مثل بازسازی رباط صلیبی یا ترمیم منیسک زانو، برنامه بازتوانی ممکن است کمی متفاوت باشد. این مقاله بر اساس تجربیات دکتر شاهین میرکریمی (متخصص ارتوپدی و فوق تخصص جراحی زانو در گرگان) نگاشته شده است. در صورت نیاز میتوانید سوالات خود را در قسمت پرسش و پاسخ وب سایت مطرح کنید.